Bolesław II Szczodry (Śmiały) (ok. 1042 - 1081/82)

Urodzony ok. 1042 r., zmarł w 1081/82 r., jak głosi późniejsza tradycja w Osjaku (Karyntia); od 1058 r. książę, a od 1076 r. król polski; syn Kazimierza Odnowiciela i księżniczki ruskiej Dobroniegi Marii, ponoć córki Włodzimierza, ale raczej jego syna Jarosława, starszy brat Władysława Hermana i Mieszka. Jak podaje Długosz, Bolesław Śmiały był żonaty z księżniczką ruską Wiaczesławą; od początku rządów obrał zdecydowanie antycesarski kierunek w polityce, zaprzestał płacenia trybutu ze Śląska na rzecz Czech - wówczas lenna cesarskiego, toczył wojny z Czechami; popierał zbuntowanych Sasów, nie dopuścił do objęcia tronu przez kandydata niemieckiego, doprowadził do osadzenie na tronie kijowskim, dążącego do unii kościoła wschodniego z Rzymem, Izjasława; aktywny uczestnik obozu gregoriańskiego; popierał reformy prowadzące do wzmocnienia organizacji kościelnej w Polsce; w kraju powstała opozycja przeciwko jego rządom, na której czele stanął najprawdopodobniej biskup krakowski Stanisław; został on pozwany przed sąd królewski i skazany na karę śmierci za zdradę. Doprowadziło to do wybuchu powstania, w wyniku którego Bolesław zmuszony był ratować się ucieczką. Wraz z synem schronił się na Węgrzech, gdzie w dwa lata później zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach.

Boleslaus the Bold (c. 1042-1081/82), the eldest son of Casimir the Restorer, obtained the royal title in 1076, after 18 years of rule as a prince, thanks to his support of the pope in the latter's dispute with the emperor Henry IV. Papal legates restored the metropolis of Gniezno and established a new bishopric (next to the old ones of Poznan, Wroclaw and Cracow) in Plock. Boleslaus conducted many wars and intervened in dynastic conflicts in Hungary and Rus. His strong-arm rule provoked opposition among the nobles, including the bishop of Cracow, Stanislaw of Szczepanow. The bishop was put to death for treason, which caused a revolt by the nobles. Boleslaus was excommunicated and in 1079 he had to abandon the throne and seek refuge in Hungary, where he died several years later.