Bolesław IV Kędzierzawy (1122 - 1173)

Urodzony w 1122 r., zmarł 5 I 1173 r.; drugi pod względem starszeństwa syn Bolesława Krzywoustego i najstarszy syn (który dożył pełnoletności) z jego związku z córką hrabiego Bergu, Salomeą; dwukrotnie żonaty z księżniczką ruską Wierzchosławą, córką księcia nowogrodzkiego Wszewołoda (od 1136 r.), z którą miał trójkę dzieci - synów: Bolesława i Leszka oraz nieznaną z imienia córkę; a po śmierci Wierzchosławy w 1148 r. z Marią, z którą najprawdopodobniej nie miał dzieci; od 1138 r. książę mazowiecki, a od 1146 r. zwierzchni książę Polski. Testament Krzywoustego przydzielił mu władanie nad Mazowszem i Kujawami, a stolicą jego księstwa został Płock. W 1141 r. i 1145-46 stał na czele buntu juniorów przeciw Władysławowi, po jego wygnaniu w 1146 r. objął tron krakowski, jednak musiał zażegnać najazd wezwanego przez Władysława króla niemieckiego Konrada III, któremu złożył hołd i obiecał stawić się na sąd na dworze cesarskim. Konrad zmarł w 1152 r., ale w 1157 r. sprawą Władysława zainteresował się Fryderyk Barbarossa, który najechał ziemie polskie i obległ Kędzierzawego w Poznaniu. Pokonany Bolesław złożył w Krzyszkowie hołd lenny Fryderykowi i obiecał zapłacić okup, utrzymując w zamian władzę w Polsce. Synom Władysława: Bolesławowi Wysokiemu i Mieszkowi Plątonogiemu oddał we władanie Śląsk, zatrzymując jednak dla siebie główne grody. Opanowali je wszakże w 1166 r., kiedy Bolesław brał udział w wyprawie krzyżowej przeciw Prusom. W wyprawie tej poległ brat Bolesława, Henryk Sandomierski, ten zajął jego dzielnicę, wydzielając z niej jedynie maleńką enklawę dla najmłodszego z braci - Kazimierza Sprawiedliwego, co wywołało niezadowolenie możnowładców. Spiskowe plany przekreśliła jednak śmierć Bolesława na początku 1173 r.

Boleslaus the Curly (1122-1173) received, under Boleslaus the Wrymouthed's will, the principalities of Mazovia and Kuyavia and following the banishment of his elder brother, Ladislaus, ascended the Cracow throne as the senior prince. He had to fight to keep this position since Ladislaus made efforts to win back the throne with the support of the papacy and the German states. In 1148, the papal legate Guido came to Poland with the mission of persuading the provincial princes to recognise the suzerainty of the exiled Ladislaus. In 1157, Boleslaus was defeated by the emperor Frederick Barbarossa and forced to pay homage and a high contribution. In the event, Ladislaus did not return to Cracow, but Boleslaus had to hand over Silesia to his sons in 1163. Under his rule, Poland lost Pomerania.