Zygmunt I Stary (1467 - 1548)

Urodzony 1 I 1467 r., zmarł 1 IV 1548 r.; syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki; od 1506 r. król polski i wielki książę litewski; od 1512 r. żonaty z siostrą króla węgierskiego Barbarą Zapolyą, a od 1518 r. z włoską księżniczką Boną Sforzą, z którą miał m.in. syna Zygmunta, przyszłego króla Polski. W 1498 r. otrzymał księstwo głogowskie, a w 1501 r. księstwo opawskie; w 1504 r. został namiestnikiem Śląska i Łużyc, po koronacji musiał się jednak zrzec praw do księstw śląskich. Zmuszony do prowadzenia wojen obronnych z Moskwą, starał się przeciwdziałać groźnemu dla Polski sojuszowi moskiewsko-habsburskiemu idąc na ustępstwa wobec Habsburgów. Efektem tego było w 1515 r. zawarcie z nimi układu podczas zjazdu wiedeńskiego, otwierającego im drogę na sukcesje tronu czeskiego i węgierskiego poprzez małżeństwa dynastyczne. Wobec odmowy złożenia hołdu przez Wielkiego Mistrza Zakonu, Albrechta Hohenzollerna, Zygmunt podjął działania wojenne, zakończone zawarciem w 1521 r. czteroletniego rozejmu. W 1525 r. Albrecht Hohenzollern, już jako dziedziczny książę świeckiego państwa pruskiego, złożył w Krakowie hołd lenny. Rok później Zygmunt wcielił do Polski Mazowsze, wykorzystując śmierć dwóch ostatnich Piastów mazowieckich - Stanisława i Janusza III. Był on wrogo nastawiony do Reformacji, popierał natomiast rozwój sztuki renesansowej w Polsce. To z jego inicjatywy przebudowano zamek na Wawelu i wzniesiono Kaplicę Zygmuntowską. Wzrastająca rola średniej szlachty podczas panowania tego monarchy znalazła wyraz w rokoszu pospolitego ruszenia pod Lwowem (1537 r. - tzw. wojna kokosza), w wyniku którego musiał on wraz z senatem ustąpić przed żądaniami zbuntowanych. Grobowiec Zygmunta Starego znajduje się w katedrze na Wawelu.

Sigismund the Old (1467-1548) son of Casimir Jagiellonian, the grand duke of Lithuania and king of Poland from 1506. He married Bona Sforza, the duchess of Milan, who exerted a strong influence on the government and who supported her husband in his efforts to strengthen royal authority. Under Sigismund's reign, Renaissance spread in Poland, and the level of eduction among the magnates and the gentry grew. Nicholas Copernicus worked on his De revolutionibus orbium coelestium. The king corresponded with Erasmus of Rotterdam. The townspeople became more active in the field of literature. Discussion on the Reformation developed freely. The gentry continued its struggle against the magnates and for restricting the Church's privileges. The Polish language began to prevail in literature and diplomacy. Sigismund incorporated Mazovia with Warsaw (the last province which remained outside Poland) and accepted the tribute of Prince Albrecht Hohenzollern. The state was powerful and no one threatened it. The golden age of the Renaissance began.