|
Bolesław IV Kędzierzawy (1122 - 1173)
Urodzony w 1122 r., zmarł 5 I 1173 r.; drugi pod względem starszeństwa syn Bolesława Krzywoustego i najstarszy syn (który dożył pełnoletności) z jego związku z córką hrabiego Bergu, Salomeą; dwukrotnie żonaty z księżniczką ruską Wierzchosławą, córką księcia nowogrodzkiego Wszewołoda (od 1136 r.), z którą miał trójkę dzieci - synów: Bolesława i Leszka oraz nieznaną z imienia córkę; a po śmierci Wierzchosławy w 1148 r. z Marią, z którą najprawdopodobniej nie miał dzieci; od 1138 r. książę mazowiecki, a od 1146 r. zwierzchni książę Polski. Testament Krzywoustego przydzielił mu władanie nad Mazowszem i Kujawami, a stolicą jego księstwa został Płock. W 1141 r. i 1145-46 stał na czele buntu juniorów przeciw Władysławowi, po jego wygnaniu w 1146 r. objął tron krakowski, jednak musiał zażegnać najazd wezwanego przez Władysława króla niemieckiego Konrada III, któremu złożył hołd i obiecał stawić się na sąd na dworze cesarskim. Konrad zmarł w 1152 r., ale w 1157 r. sprawą Władysława zainteresował się Fryderyk Barbarossa, który najechał ziemie polskie i obległ Kędzierzawego w Poznaniu. Pokonany Bolesław złożył w Krzyszkowie hołd lenny Fryderykowi i obiecał zapłacić okup, utrzymując w zamian władzę w Polsce. Synom Władysława: Bolesławowi Wysokiemu i Mieszkowi Plątonogiemu oddał we władanie Śląsk, zatrzymując jednak dla siebie główne grody. Opanowali je wszakże w 1166 r., kiedy Bolesław brał udział w wyprawie krzyżowej przeciw Prusom. W wyprawie tej poległ brat Bolesława, Henryk Sandomierski, ten zajął jego dzielnicę, wydzielając z niej jedynie maleńką enklawę dla najmłodszego z braci - Kazimierza Sprawiedliwego, co wywołało niezadowolenie możnowładców. Spiskowe plany przekreśliła jednak śmierć Bolesława na początku 1173 r.
|