Kazimierz IV Jagiellończyk
(1427 - 1492)

WIERSZYK

Urodzony 30 XI 1427 r. w Krakowie, zmarł 7 VI 1492 r. w Grodnie; od 1440 r. wielki książę litewski, od 1447 r. król polski. Młodszy syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej, w 1454 r. poślubił Elżbietę Rakuszankę, córkę Albrechta II Habsburga. Przed koronacją wystawił przywilej dla Litwy, w którym rozszerzył swobody osobiste i prawa majątkowe bojarów oraz zagwarantował niepodzielność terytorium Litwy. W Koronie opierał się na rycerstwie wielkopolskim, prowadząc politykę rewindykacyjną w stosunku do Pomorza Gdańskiego i ścierając się z opozycją małopolskich możnowładców pod przewodnictwem biskupa krakowskiego, kardynała Zbigniewa Oleśnickiego. W odpowiedzi na wybuch wznieconego przez Związek Pruski powstania w państwie krzyżackim 6 III 1454 r. wydał akt inkorporacyjny Prus do Polski i wypowiedział wojnę Zakonowi. Pragnąc zjednać szlachtę wielkopolską dla pospolitego ruszenia, wydał 15 IX 1454 r. przywilej cerekwicki, rozszerzony później w Nieszawie na inne dzielnice. Wojna 13-letnia (1454-1466) z Krzyżakami zakończyła się za sprawą mediacji papieża pokojem w Toruniu, na mocy którego włączono do Polski Pomorze Gdańskie i pozostałe części tzw. Prus Królewskich, a Zakon pozostał we wschodniej części Prus lennikiem Polski. W okresie 1454-1456 włączył do Korony księstwo oświęcimskie, a w 1455 r. lennikiem króla polskiego uznał się książę zatorski. Po śmierci książąt mazowieckich Kazimierz wcielił w 1463 r. do Polski ziemię gostyńską i rawską, a w 1476 r. - ziemię sochaczewską. W polityce wobec Kościoła zapewnił sobie prawo obsady katedr biskupich - kosztem praw kapituł i uprawnień papieża. Na arenie międzynarodowej prowadził aktywną politykę dynastyczną na terenie Czech i Węgier (w 1471 r. Władysław Jagiellończyk objął tron czeski, a w 1490 r. - węgierski). Pochowany w katedrze na Wawelu.

Casimir Jagiellonian (1427-1492), the younger son of Ladislaus Jagiello and Sophia of Holszany; grand duke of Lithuania, crowned king of Poland in 1447. He restricted the powers of Cardinal Zbigniew Olesnicki and the latter's supporters among the nobles, who held sway during the reign of his predecessor. He carried out an active dynastic policy: his son Ladislaus became king of Bohemia in 1471 and succeeded to the Hungarian throne in 1490. In his efforts to strengthen royal authority, he sought supporters among the knights and limited the influence of the nobles. Under the terms of the treaty of Torun, which ended the so-called Thirteen Years' War with the Teutonic Knights, he incorporated Royal Prussia, that is, the western parts of the Teutonic Knights' state. After years of conflict, he finally won the right to appoint bishops (who were members of the Royal Council). His long reign contributes to economic and cultural development, and to Poland becoming a European power.

Symbolika obrazu:
-pierwszy władca renesansowy (strój kontrastuje silnie z bogactwem Warneńczyka) - ma być to symbol różnicy między tworzonymi ręcznie, ozdabianymi złotem i tęczowymi kolorami księgami, a przełomowym dziełem - Biblią Gutenberga (było to proste, skromne, niemal ubogie w formie wydanie, ale będące podwaliną druku);
-król siedzi na tronie ręcznie rzeźbionym - to odniesienie do Ołtarza Mariackiego dłuta Wita Stwosza z Norymbergii;
-na obrazie brakuje odniesienia do Jana Długosza oraz do bardzo bogatego historycznego dorobku króla: prawa do nominacji biskupów; trzynastu lat zwycięskich zmagań z Zakonem i przyłączeniu do Polski ziemi pomorskiej (aż do Bałtyku), ziemi chełmińskiej oraz Warmii;
-obraz jest przemyślaną "pauzą" przed opowiedzeniem dalszej historii.