Aleksander Jagiellończyk
(1461 - 1506)

Urodzony 5 VIII 1461 r. w Krakowie, zmarł 19 VIII 1506 r. w Wilnie, czwarty syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburskiej; od 1492 r. wielki książę litewski, od 1501 r. król polski, wychowywany przez Jana Długosza. W okresie 1492-94 toczył wojnę z Moskwą, która na nowo wybuchła w 1500 r. W jej wyniku Litwa utraciła w 1503 r. rozległe obszary nad środkowym Dnieprem, a kraj spustoszyły zagony tatarskie. Zabiegając o tron polski po śmierci Jana Olbrachta Aleksander poczynił szereg ustępstw. W ramach aktu nowej unii w Mielniku uznano zasadę jednego, wspólnie obieranego władcy dla obu krajów. Na mocy osobnego aktu mielnickiego przyznano szerokie uprawnienia polskim możnowładcom, oddając sprawy państwa w ręce senatu. Wywołało to ostry sprzeciw szlachty, podobnie jak i lekkomyślna polityka finansowa króla. Uginając się przed żądaniami opozycji szlacheckiej z Janem Łaskim na czele, Aleksander zatwierdził na sejmie piotrkowskim w 1504 r. ustawy skierowane przeciw możnowładcom, zwłaszcza zakaz łączenia wysokich godności w jednym ręku (incompatibilia) i ograniczenie rozdawnictwa dóbr koronnych. Na sejmie radomskim w 1505 r. uchwalono konstytucję Nihil novi, która obalała postanowienia aktu mielnickiego i dawała przewagę szlacheckiej izbie poselskiej nad senatem. W następnym roku opublikowano głośny Statut Łaskiego, stanowiący kodyfikację prawa. Aleksander nie zdołał doprowadzić do połączenia lenna mazowieckiego z Polską ani wyegzekwować od zakonu krzyżackiego należnego Polsce hołdu. Przy pomocy swego brata, Władysława Węgierskiego, odzyskał od Mołdawii Pokucie, a wojska litewskie rozbiły w 1506 r. pod Kleckiem Tatarów krymskich. Pochowany w katedrze w Wilnie.

Alexander Jagiellonian (1461-1506), the son of Casimir Jagiellonian, crowned grand duke of Lithuania in 1492 and king of Poland in 1501. At the beginning of his reign, he issued the so-called Mielnik privileges, by which the Senate under the monarch's chairmanship was granted the exclusive right to take decisions on state matters. This caused sharp protests of the gentry who well remembered Alexander's predecessors pro-gentry policy. The gentry were against one person holding more than one dignity and in favour of the participation of the lower chamber in government. This last privilege was granted by the Constitution Nihil Novi, adopted by the Seym in Radom in 1505. This meant that from then on no new law could be adopted without the joint consent of the Senate and Deputies. This was the beginning of the system called gentry democracy in Polish history.

Symbolika obrazu:
-król trzyma w ręce konstytucję "Nihil novi",
-nadmiernie duża korona symbolizuje, że władza króla przerastała,
-brak jabłka królewskiego i berła; prawa ręka wsparta na toczonej lasce - jest to aluzja do częstych podróży monarchy - wyjeżdżał on z Krakowa na Litwę, a władzę przekazywał wówczas bratu - kardynałowi Fryderykowi.