ULGI

Ulgi na przejazdy kolejowe i w komunikacji autobusowej PKS

Uwaga! Ulgi na przejazdy pociągami PKP obowiązują wy­łącznie w drugiej klasie. Chcąc skorzystać z przejazdów w klasie pierwszej należy pokryć różnicę między ceną biletu pierwszej a drugiej klasy. Ulga nie obowiązuje na tzw. miejscówki i miejsca sypialne- należy je kupić dla siebie i przewodnika. Niewidomi ze znacznym stopniem niepełnosprawności mają prawo do:
a) 49% ulgi przy zakupie biletu na pociągi osobowe i zwykłe autobusy PKS - płacą 51% ceny biletu,
b) 37% ulgi w przejazdach pozostałymi pociągami i autobusami PKS - płacą 63% ceny biletu.
Niewidomi z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają prawo do 37% ulgi w przejazdach autobusami PKS i pociągami - płacą 63% ceny biletu. Uwaga! Przy zakupie biletów miesięcznych z ulg korzystają tylko słabo widzący z umiarkowanym stopniem niepełnosprawno­ści. Niewidomym ze znacznym stopniem niepełnosprawności ulgi wówczas nie przysługują. Niewidomi korzystają z 95% zniżki przy zakupie biletu dla swego przewodnika lub psa przewodnika przy przejazdach auto­busami PKS i pociągami. Płacą, więc 5% ceny biletu. Uwaga! Zniżka ta nie przysługuje przy zakupie biletów miesięcznych. Przewodnik osoby niewidomej musi mieć ukończone 13 lat. Dzieci i młodzież ucząca się do 26 roku życia korzysta z 78% ulgi przy zakupie biletów na wszystkie pociągi PKP i autobusy PKS. Ulga ta obowiązuje przy przejazdach: z i do przedszkola, szkoły, szkoły wyższej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, placówki oświatowo-wychowawczej, specjalnego ośrodka wycho­wawczego, ośrodka umożliwiającego dzieciom i młodzieży spe­łnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, ośrodka rehabilitacyjno-wychowawczego, domu pomocy społecznej, ośrodka wsparcia, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, a także na turnus rehabilitacyjny. Ulga 78% przysługuje również opiekunowi odwożącemu dzie­cko do wyżej wymienionych placówek oraz w drodze powrotnej. Dziecko do 4 lat, które nie zajmuje oddzielnego miejsca, może być przewożone bezpłatnie, ale w przypadku PKS, kasie należy pobrać bezpłatny bilet.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami pub­licznego transportu zbiorowego (Dz. U. nr 54, póz. 254 z późniejszymi zmianami, w brzmieniu ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. - Dz. U. nr 175 z 2002 r. póz. 1440.).



Ulgi w zakupie biletów przy przejazdach poza granicami kraju

W przejazdach poza granicami Polski można korzystać z bez­płatnego biletu dla przewodnika. W tym celu należy zaopatrzyć się w specjalną wkładkę do legitymacji PZN, która powinna być dostępna w siedzibach okręgów. Na bilecie dla przewodnika należy wpisać numer legitymacji, imię i nazwisko osoby niewidomej, a także słowo „przewodnik" w odpowiednim języku. Bilet należy kupić w Polsce w obie strony. Osobie niewidomej nie przysługuje ulga. PKP jest stroną wielostronnej umowy międzynarodowej. Z tego uprawnienia można korzystać tylko na terenie krajów, które są sygnatariuszami tej umowy. Są to:

Towarzystwo Żeglugowe A D N
Bułgarskie Koleje Państwowe BDZ
Koleje Alp Berneńskich
Koleje Pasażerskie Wielkiej Brytanii GBPR
Koleje Czeskie CD
Szwajcarskie Koleje Związkowe CFF/SBB1
Narodowe Towarzystwo Kolei Luksemburskich CFL
Narodowe Towarzystwo Kolei Rumuńskich CFR
Koleje Greckie CH
Towarzystwo Transportowe Republiki Irlandii CIĘ
Koleje Niemieckie DB
Duńskie Koleje Państwowe DSB
Włoskie Koleje Państwowe FS
Towarzystwo Żeglugowe H M L
Koleje Chorwackie HZ
Koleje Jugosłowiańskie JZ
Węgierskie Koleje Państwowe MAV
Koleje Irlandii Północnej N l R
Koleje Holenderskie NS
Koleje Austriackie OeBB2
Polskie Koleje Państwowe PKP
Koleje Hiszpańskie RENFE
Towarzystwo Żeglugowe Sealink SNAT
Towarzystwo Żeglugowe Sealink Stena Lines
Narodowe Towarzystwo Kolei Belgijskich SNCB
Narodowe Towarzystwo Kolei Francuskich SNCF
Towarzystwo Żeglugowe Stena Linę Hook Van Holand - Harwich STL
Koleje Słoweńskie SZ
Koleje Słowackie ZSR

Tak, więc, przy przejazdach na zachód, południe i północ Europy (komunikacja CIV) -przewodnicy niewidomych podróżują bezpłatnie. Natomiast przy przejazdach na wschód Europy osobom niewidomym i ich przewodnikom nie przysługują żadne ulgi.


Ulgi obowiązujące w niektórych miastach w komunikacji miejskiej.

Niemal we wszystkich większych miastach na terenie Polski niewidomi w stopniu znacznym i umiarkowanym razem z przewod­nikami korzystają z bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej. Wystarczy okazać legitymację PZN. Od tej zasady jest wiele lokalnych odstępstw. Nie sposób wymie­nić wszystkich miast, w których władze lokalne zdecydowały inaczej.

Województwo Dolnośląskie
Na terenie Dzierżoniowa i Bielawy niewidomi muszą uzyskać tzw. bilety darmowego przejazdu.

Województwo Lubelskie
W Lublinie niewidomi w stopniu znacznym wraz z przewodnikami jeżdżą bezpłatnie. Niewidomi w stopniu umiarkowanym kupują bilety ulgowe - 50% zniżki i nie mają ulgi dla przewodników.

W Zamościu z bezpłatnych przejazdów korzystają tylko niewidomi w stopniu znacznym. Niewidomi w stopniu umiarkowanym nie mają żadnych ulg.

Województwo Łódzkie
Na terenie całego województwa niewidomi w stopniu znacznym i umiarkowanym (za okazaniem legitymacji PZN) podróżują bezpłatnie środkami komunikacji miejskiej. Wyjątek stanowi Radomsko, w którym uprawnienia takie przysługują tylko niewidomym mieszkańcom tego miasta.

Województwo Małopolskie
Jest tu chyba najwięcej odstępstw od zasad stosowanych na terenie Polski. W Krakowie niewidomi w stopniu znacznym i umiar­kowanym korzystają z bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską na podstawie biletów rocznych wydawanych przez M P K.

W Bochni i Olkuszu-niewidomy w stopniu znacznym nie płaci za bilet, ale przewodnik płaci 50% ceny. Niewidomy w stopniu umiar­kowanym korzysta z ulgi tylko wówczas, gdy jest mieszkańcem tego miasta.

Województwo Podlaskie
W Białymstoku bezpłatne przejazdy mają niewidomi w stopniu znacznym i ich przewodnicy. Niewidomi w stopniu umiarkowanym płaca za bilety 50% ceny.

Województwo Pomorskie
W Trójmieście z prawa do bezpłatnych przejazdów korzystają niewidomi w stopniu znacznym i umiarkowanym wraz z przewod­nikami. W niektórych miastach np. w Malborku prawo to przysługuje po okazaniu legitymacji osoby niepełnosprawnej wydanej przez starostę lub prezydenta miasta. W Słupsku trzeba wyrobić kartę darmowego przejazdu. W Kwidzynie nie przysługują żadne ulgi.

Województwo Warmińsko-Mazurskie
Przysługują uprawnienia takie, jak w całym kraju. W miejskiej komunikacji prywatnej natomiast stosowane są ulgi dla niepełno­sprawnych w wysokości 50%.

Województwo Wielkopolskie
W zasadzie obowiązują ulgi jak w większości miast, ale w nie­których przewodnicy niewidomych w stopniu umiarkowanym nie korzystają z bezpłatnych przejazdów.

Dodać należy, że na terenie wielu miast Polski nie ma komunikacji miejskiej finansowanej przez samorządy, a przewoźnicy prywatni nie stosują ulg. Tak jest, np. w Zakopanem, w Rabce i wielu innych miejscowościach.

Są też przypadki wprowadzania innych opłat ulgowych, np. w Brzesku niewidomy i jego przewodnik płacą za bilety po 20 groszy.

W Zambrowie niewidomy w stopniu znacznym i umiarkowanym kupuje bilet z 50 proc. zniżką, a przewodnik nie korzysta z żadnych ulg.

Tak, więc warto sprawdzić, jakie zasady obowiązują na terenie miejscowości, w której się znajdziemy. Jeżeli tego nie zrobimy, możemy mieć nieprzyjemności.



Ulgi telekomunikacyjne

Na skutek prywatyzacji i komercjalizacji rynku telekomu­nikacyjnego, nastąpiły zmiany w ulgach dla osób niewidomych. Obecnie nie ma ustawowego obowiązku udzielania takich ulg, ale większość firm przygotowała wewnętrzne przepisy, dzięki którym nadal można korzystać ze zniżek. W wymienionych po­niżej firmach obowiązują zbliżone warunki udzielania ulg, a mia­nowicie:
- przysługują one tylko osobom z orzeczeniem znacznego stopnia niepełnosprawności lub całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji,
- ulga obejmuje 50% zniżki na aktywację lub instalację telefo­nu i 50% zniżki w opłacie abonamentu,
- z ulgi mogą skorzystać także prawni opiekunowie osób niepełnosprawnych,
- jedna osoba może skorzystać z ulgi tylko u jednego operatora (wymagane jest oświadczenie),
- orzeczenie musi być wystawione na czas nieokreślony i zawierać informację, że niepełnosprawność jest spowodo­wana dysfunkcją narządu wzroku.

Wymienione ulgi oferują:
- Telekomunikacja Polska S.A.,
- Polkomtel S.A. (Plus GSM),
- PTK Centertel sp. z o.o. (Idea),
- Telefonia Dialog S.A.

W przypadku firmy Centertel zniżka przyznawana jest na czas trwania umowy, a następnie przy jej przedłużeniu trzeba ponownie przedstawić odpowiednie dokumenty. Ulga nie jest przyznawana na pakiet domowy.

W Polskiej Telefonii Cyfrowej sp. z o.o. (Era) obecnie nie ma ulg dla osób niewidomych. Jeśli jednak ktoś już skorzystał z takiej zniżki i kontynuuje umowę, to firma pozostawia warunki bez zmian. Polkomtel S.A. oferuje dodatkowe usługi przydatne niewido­mym, np. odczytywanie poczty elektronicznej przez telefon za pośrednictwem syntezatora mowy.

Telefonia Dialog S.A. nie przyznaje ulgi dla opiekuna osoby niepełnosprawnej, zaś zniżka ma formę promocji, która trwa do 31 grudnia 2004 r. Nie ma ulgi na przyłączenie, ale obowiązuje 50% zniżki na abonament.

Opracowano na podstawie materiałów nadesłanych przez firmy telekomunikacyjne.


Ulgi w opłacie abonamentu radiowo-telewizyjnego

Osoby niewidome i słabo widzące, których ostrość wzroku nie przekracza 15% są zwolnione z obowiązku opłacania abona­mentu radiowo-telewizyjnego. Aby móc skorzystać z tego upraw­nienia muszą wylegitymować się jednym z następujących doku­mentów:

1) legitymacją Polskiego Związku Niewidomych lub Związku Ociemniałych Żołnierzy Rzeczypospolitej Polskiej,
2) orzeczeniem właściwego organu orzekającego o zaliczeniu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z tytułu uszkodzeń narządu wzroku,
3) orzeczeniem właściwego organu orzekającego, stwierdzającego uszkodzenie narządu wzroku (ostrość wzroku nie przekracza 15%),
4) zaświadczeniem wystawionym przez zakład opieki zdrowotnej.

Podstawa prawna: Rozporządzenie Krajowej Rady Ra­diofonii i Telewizji z dnia 27 czerwca 1996 r. w sprawie opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych (Dz.U. Nr 82, póz. 383 z późniejszymi zmianami)



Ulgi pocztowe

Od 24 sierpnia 2003 r. weszły w życie korzystniejsze uregulo­wania dotyczące przesyłania listów, książek, czasopism itp. w zapi­sie dostępnym dla niewidomych. Przesyłki te, na zasadach niżej określonych, mogą być przesyłane bezpłatnie. Zwolnione z opłat są przesyłki książek drukowanych alfabetem Braiłle'a i „książek mówionych" oraz innej korespondencji pomiędzy niewidomym i np. PZN-em lub inną organizacją działającą na rzecz niewidomych. Zwolnienie dotyczy jednak tylko przesyłek zwykłych nie rejestrowanych. Przesyłki rejestrowane, np., polecone, podlegają dodatkowej opłacie. Listy prywatne niewidomych są zwolnione od opłaty pocztowej, o ile są napisane pismem wypukłym /pismem Braille'a/. Listę bibliotek, organizacji osób niewidomych lub ociem­niałych oraz organizacji działających na rzecz niewidomych w for­mie rozporządzenia ogłasza Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w porozumieniu z innymi ministrami „kierując się zasadą zapewnienia jak najszerszego i równoprawnego dostępu osób niewidomych i ociemniałych do dóbr kultury."

Ustawowe zapisy powyższych zwolnień
Według ustawy Prawo pocztowe: Przez przesyłkę dla ociem­niałych rozumie się „przesyłkę o masie do 7000 g, zawierającą korespondencję lub druki, w których informacja jest utrwalona pismem wypukłym lub na innym nośniku dostępnym do odczytu przez niewidomych lub ociemniałych, nadaną w sposób umoż­liwiający sprawdzenie zawartości."
Zgodnie z ustawą Prawo pocztowe zwolnione z opłat są przesyłki dla ociemniałych nadane przez:
1/ osobę legitymującą się orzeczeniem właściwego organu orzekającego o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z tytułu uszkodzenia narządu wzroku, zwaną dalej „osobą niewidomą lub ociemniałą", i adreso­wane do biblioteki lub organizacji osób niewidomych lub ociemniałych bądź do organizacji, których celem statuto­wym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociem­niałych;
2/ bibliotekę, organizację osób niewidomych lub ociemnia­łych bądź organizacje, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych, i adresowane do osoby niewidomej lub ociemniałej;
3/ osobę niewidomą lub ociemniałą bądź skierowane do tej osoby zawierające wyłącznie informacje utrwalone pismem wypukłym.
Zwolnienie dotyczy „opłaty pocztowej za przyjęcie, przemiesz­czenie i doręczenie przesyłki niebędącej przesyłką najszybszej kategorii, tego rodzaju i tej samej masy ustalonej w obowiązującym cenniku powszechnych usług pocztowych operatora publicznego /.../. Zwolnienie to nie obejmuje opłaty za potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej."

Podstawę prawną zwolnień stanowi ustawa z dnia 12 czerwca 2003 r. - Prawo pocztowe /Dz. U. nr 130, póz. 1188/.