Władysław II Jagiełło (ok. 1362 - 1434)

Urodzony ok. 1362 r., zmarł 1 VI 1434 r. w Gródku Jagiellońskim; syn Olgierda i księżniczki twerskiej Julianny; od 1377 r. wielki książę litewski, od 1386 r. król polski; żonaty z Jadwigą, Anną Cylejską, z którą miał córkę Jadwigę, Elżbietą Granowską i siostrzenicą Witolda, Zofią Holszańską, z którą miał dwóch synów: Władysława i Kazimierza, późniejszych królów polskich. 14 VIII 1385 r. w Krewie wyraził zgodę na propozycję małżeństwa z Jadwigą i unii personalnej Litwy z Polską, wysuniętą przez panów małopolskich. W związku z tym przyjął 15 II 1386 r. w Krakowie chrzest i imię Władysław, trzy dni później poślubił Jadwigę i 4 marca został koronowany na króla Polski. Na początku 1387 r. udał się na Litwę, by rozpocząć jej chrystianizację i założyć biskupstwo w Wilnie. W 1392 r. rządy w Wielkim Księstwie Litewskim objął jego stryjeczny brat Witold. Po bezpotomnej śmierci Jadwigi (1399), by umocnić swe prawa do korony, poślubił w 1402 r. wnuczkę Kazimierza Wielkiego, Annę Cylejską, a rok wcześniej na nowo określono stosunki Polski i Litwy aktem unii wileńsko-radomskiej. Zwycięstwo odniesione przez Jagiełłę w 1410 r. pod Grunwaldem i pokój toruński zawarty rok później, mimo braku doraźnych korzyści, doprowadziły do wzrostu znaczenia Polski i jej monarchy na arenie międzynarodowej, a związek z Litwą został dalej zacieśniony w 1413 r. unią horodelską. W 1426 r. Władysław wzmocnił zależność Mazowsza od Polski. W 1430 r. wydał przywilej jedlneński, kodyfikujący i rozszerzający wszystkie dotychczasowe przywileje szlacheckie w zamian za zgodę na następstwo tronu dla jednego ze swoich synów. Wbrew stanowisku panów małopolskich nie wcielił Litwy do Polski po śmierci Witolda (1430), a zachwiana unia polsko-litewska została odnowiona w Grodnie w 1432 r. Pochowany w katedrze na Wawelu.

Ladislaus Jagiello (c. 1362-1434) became grand duke of Lithuania in 1377 and was crowned king of Poland in 1396. He was the founder of the Jagiellonian dynasty, and as king opened a new epoch in the history of Poland, a central European country with close ties with western, Latin civilisation. Through Ladislaus Jagiello, Poland entered into a union with Lithuania, a country covering a vast territory between the Baltic and the Black Sea, inhabited by a mixture of pagan Lithuanians and Orthodox Christians in the Rus territory captured by Lithuania. This union served an important political aim: of checking the expansion of the Order of the Teutonic Knights who were defeated by the combined Polish-Lithuanian-Ruthenian forces at Grunwald on 15 July 1410. But it also resulted in some serious problems in the East, with which the kingdom not always could cope. In 1413, Ladislaus Jagiello concluded a new union at Horodlo, which strengthened Poland's links with Lithuania, and issued new privileges for the gentry in order to secure the throne for his sons.