Anna Jagiellonka
(1523 - 1596)

Królowa Polski od 1575 z dynastii Jagiellonów. Córka króla Polski i wielkiego księcia Litwy Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. Żona księcia Siedmiogrodu, króla Polski Stefana Batorego, który w latach 1576-1586 sprawował faktyczną władzę.
1 maja 1576 Anna Jagiellonka poślubiła na Wawelu Stefana Batorego, a następnie została wraz z nim koronowana przez biskupa kujawskiego Stanisława Karnkowskiego w katedrze wawelskiej. Tego też dnia podpisała akt, w którym zobowiązała się zrzec dóbr odziedziczonych po matce i bracie, czego dopełniła dopiero na sejmie walnym w 1581. Uzyskała wówczas dożywotnie zaopatrzenie na dobrach litewskich i mazowieckich. Formalnie jako królowa Polski zajmowała pozycję równorzędną ze Stefanem Batorym, próbowała jednak uzyskać nad nim przewagę, m.in. zobowiązała posłów cudzoziemskich, aby najpierw jej składali swoje listy uwierzytelniające i przedstawiali legacje. Królowa początkowo pełniła również funkcję swoistego pośrednika między Stefanem Batorym a uczonymi z Akademii Krakowskiej, którzy próbowali utwierdzić króla, że zawsze stali po stronie Anny w okresie bezkrólewia. W 1584 odwiedziła ona siedzibę krakowskiej uczelni i wówczas doszło do przekazania przez nią bliżej nieokreślonych klejnotów na rzecz Akademii.
Stosunki wewnątrzmałżeńskie pomiędzy Anną i Stefanem układały się źle. W chwili ślubu Anna nie była młoda (miała wówczas 53 lata).
W opinii współczesnych była nudną i pełną dewocji starą panną, dodatkowo uchodziła za brzydką.
Owdowiała w 1586 roku. Anna teoretycznie mogła nie zgodzić się na bezkrólewie i sama objąć rządy ze względu na fakt ogłoszenia jej "królem" w czasie elekcji w 1575 roku. Jednak z tej możliwości nie skorzystała i zrzekła się własnych praw do korony, popierając kandydaturę swojego siostrzeńca, królewicza szwedzkiego - Zygmunta.

Anna Jagiellon was Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania in her own right from 1575 to 1586. She was a daughter of Polish King Sigismund I the Old and his Italian wife Bona Sforza. Despite multiple proposals, she remained unmarried until the age of 52. After the death of King Sigismund II Augustus, her brother and the last male member of the Jagiellon dynasty, Anna's hand was sought by pretenders to the Polish-Lithuanian throne to maintain the dynastic tradition. She was elected, along with her then-fiancé Stephen Bathory, as co-ruler in the 1576 royal election of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Their marriage was a formal arrangement and distant. Bathory was preoccupied with the Livonian War, while Anna spent her time in Warsaw on local administrative matters and several construction works. After Bathory's death in December 1586, she had an opportunity to claim the throne for herself (she was co-ruler and not merely a consort), but did not even attempt it. Instead, she promoted her nephew Sigismund III Vasa, establishing House of Vasa on the Polish-Lithuanian throne for the next eighty years (1587-1668).

Symbolika obrazu:
-najbardziej drogocenny strój w całym poczcie,
-pierś obwieszona klejnotami, szata bogato zdobiona oraz wyszywana,
-władczyni ma zawieszony breloczek z literą A, a nie krzyż (choć była bardzo pobożna),
-na głowie ma perłowy czepiec, który należał do Barbary Radziwiłłówny,
-berło wykończone jest główką włoskiej kapusty - to nawiązanie do królowej Bony,
-w lewej ręce Anna trzyma modlitewnik z osobiście wyhaftowanym orłem, ozdobionym perełkami, koralikami i drobinami złota.